Η ΕΕ αντιμετωπίζει τους χάκερς, τα trolls και τους ξένους πράκτορες καθώς προετοιμάζει τις εκλογές τον Μάιο.
Τρία χρόνια μετά την κατάρρευση των εκλογών για τις προεδρικές εκλογές του 2016 και την πιθανή ύπαρξη επιρροής στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για το Brexit, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο θα είναι το επόμενο «θύμα».
«Το 2016 σταματήσαμε να είμαστε αφελείς», δήλωσε ο Liisa Past, πρώην επικεφαλής ερευνητής της Εσθονικής Υπηρεσίας Πληροφοριακών Συστημάτων, ο οποίος συντόνισε τις προετοιμασίες για την ασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρώπη πέρυσι. «Από τότε έχουμε δοκιμάσει τα εθνικά συστήματα για το περιβάλλον ασφαλείας όπως το γνωρίζουμε τώρα. Αλλά οι τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές ήταν το 2014 και το σύστημα αυτό δεν δοκιμάστηκε σε αυτό το νέο περιβάλλον ασφάλειας. »
Οι εκλογές – στις οποίες οι ψηφοφόροι σε 27 χώρες θα εγκαταστήσουν ένα νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κατ ‘επέκταση μια νέα γενιά κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ – είναι εξαιρετικά ευάλωτες, λένε αξιωματούχοι.
«Δεδομένης της διασποράς και της συγκριτικά μεγάλης διάρκειας των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αυτές αποτελούν έναν δελεαστικό στόχο για κακόβουλους παίκτες», δήλωσε ο Πολωνός Επίτροπος για την Ασφάλεια, Τζούλιαν Κινγκ. «Ο καθένας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη γι ‘αυτό – ένα σύστημα είναι εξίσου ασφαλές με τον πιο αδύναμο κρίκο στην αλυσίδα».
Οι «ευρωπαϊκές εκλογές» είναι στην πραγματικότητα μια σειρά από ταυτόχρονες εκλογές που θα διεξαχθούν στις 23-26 Μαΐου, στις οποίες η ακεραιότητα της ψηφοφορίας εξαρτάται από το πώς οι 27 εθνικές κυβερνήσεις αποτρέπουν τους χάκερ και άλλες απειλές. Και ενώ ορισμένες κυβερνήσεις είναι καλύτερα προετοιμασμένες από άλλες, θα χρειαζόταν μόνο μία επιτυχημένη ενέργεια διακοπής για να θέσει υπό αμφισβήτηση τη σύνθεση του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Μια επιτυχημένη εκστρατεία εναντίον ενός κράτους-μέλους, η οποία περιλαμβάνει στοιχεία που έχουν πρόσβαση στον κυβερνοχώρο, θα μπορούσε να σημαίνει ότι η ανάθεση των εδρών δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί, διακυβεύοντας έτσι το σύνολο των εκλογικών διαδικασιών», ανέφερε πρόσφατη έκθεση της ΕΕ για τους κινδύνους του κυβερνοχώρου στις εκλογές. Ένα περιστατικό ασφαλείας «θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συγκληθεί και έτσι να επηρεάσει την ίδια τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Απειλές σχετικά με την ακεραιότητα των εκλογών αποτελούν οι εκστρατείες παραπληροφόρησης, οι παραβιάσεις της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και η ψηφιακή παραβίαση των αποτελεσμάτων των ψηφοφοριών.
Τρολάρισμα κατά εκλογές
Οι ειδικοί ανησυχούν περισσότερο για την απειλή παραπληροφόρησης.
Στην Ευρώπη, αυτοματοποιημένα bots, μερικές φορές υποστηριζόμενα από κυβερνήσεις, έχουν διαμορφώσει και αλλάξει τον τρόπο που γίνεται μια ηλεκτρονική συνομιλία.
Ο πολλαπλασιασμός των πλαστών ειδήσεων αποτελεί βασική ανησυχία μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήχθη το Σεπτέμβριο: Το 73% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ανησυχούν ή ανησυχούν πολύ για παραπληροφόρηση ή παραπληροφόρηση.
Εταιρείες όπως το Twitter και το Facebook αναγνωρίζουν ότι οι ψεύτικοι λογαριασμοί αποτελούν απειλή για την ακεραιότητα των εκλογών.
Το Twitter πρόσθεσε στοιχεία σχετικά με τη «χειραγώγηση της πλατφόρμας» το 2018 στις εξαμηνιαίες εκθέσεις διαφάνειας του, ελπίζοντας να αυξήσει την κατανόηση του κοινού σε αυτό που αποκαλεί «προσπάθεια διατάραξης της υγειούς δημόσιας συνομιλίας μέσω κακόβουλων αυτοματοποιήσεων και τακτικών spam».
Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2018, η εταιρεία κοινωνικών μέσων ενημέρωσης ανίχνευσε περισσότερους από 232.450.000 ύποπτους ψευδείς λογαριασμούς παγκοσμίως (η εταιρεία δεν παρέχει περιφερειακή ανάλυση των δεδομένων). Το 75% των λογαριασμών τελικά ανεστάλη.
Κάτω από την πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων ενημέρωσης υιοθέτησαν έναν ψεύτικο πρακτικό κώδικα ειδήσεων. Το Google, το Facebook, το Twitter και το Mozilla και μια σειρά «ομπρελών» και βιομηχανικών ομάδων αναμένεται να κυκλοφορήσουν νέα στοιχεία για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης αργότερα αυτό το μήνα.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει στατιστικά στοιχεία των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης σχετικά με το ποιος έχει αγοράσει πολιτικές διαφημίσεις, έχει αναπτύξει ψευδείς ειδησεογραφικές εκστρατείες ή εξαπλώνει παραπληροφόρηση μέσω λογαριασμών bot και των επονομαζόμενων troll. Οι εταιρείες τεχνολογίας θα παρέχουν μηνιαίες ενημερώσεις από τώρα μέχρι τον Μάιο.
«Η άσκηση εξουσίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ωθήσει τις πλατφόρμες πιο μακριά από ό, τι απαιτείται νομικά από αυτούς», δήλωσε ο Rasmus Kleis Nielsen, διευθυντής του Ινστιτούτου Μελέτης της Δημοσιογραφίας του Reuters. Οι εταιρείες τεχνολογίας συχνά δεν είναι νομικά υπεύθυνες για το τι συμβαίνει στις πλατφόρμες τους – παρόλο που ο εκλογικός νόμος ενημερώνεται αργά για να συμπεριλάβει την online «περιοχή».
Αλλά, πρόσθεσε ο Nielsen, «οι δεσμεύσεις μεγαλύτερης διαφάνειας, δημόσιας εξέτασης και συμμόρφωσης τρίτων παραμένουν ασαφείς».
Η Επιτροπή ζήτησε επίσης από τις εθνικές αρχές να παρακολουθήσουν την παραπληροφόρηση και να μοιραστούν τα ευρήματά τους με άλλες πρωτεύουσες της ΕΕ μέσω ενός «συστήματος ταχείας προειδοποίησης», το οποίο θα δημιουργηθεί μέχρι τον Μάρτιο και θα προειδοποιήσει τις χώρες και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σχετικά με κύμα ψευδών ειδήσεων.
Υπάρχει ο κίνδυνος τα αποτελέσματα των εκλογών να χακαριστούν.
Οι εμπειρογνώμονες επανέλαβαν τις μακροχρόνιες ανησυχίες τους σχετικά με την ασφάλεια των συστημάτων πληροφορικής που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό και τη συγκέντρωση των ψηφοδελτίων.
Για την Ευρώπη, οι κίνδυνοι είναι πολυάριθμοι, καθώς οι χώρες προμηθεύονται τον δικό τους εξοπλισμό και υπάρχουν απρόβλεπτες διαφορές από χώρα σε χώρα.
«Κάθε κράτος-μέλος θα έχει τις δικές του ευπάθειες και δεν έχει γίνει μια συνολική αξιολόγηση», δήλωσε η Julia Schuetze, εμπειρογνώμονας για την ασφάλεια των εκλογών στο think-tank του Βερολίνου Stiftung Neue Verantwortung, η οποία συντέταξε έκθεση σχετικά με την εξασφάλιση της δημοκρατίας στον κυβερνοχώρο, τελευταίο Οκτώβριο.
Η Εσθονία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που επιτρέπει στους πολίτες να ψηφίζουν ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος «i-voting». Η χώρα χρησιμοποιεί παρόμοιους ελέγχους ασφαλείας που αναπτύσσονται για μια σειρά υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ισχυρίζεται ότι η διαδικασία είναι σε μεγάλο βαθμό ασφαλής από χακάρισμα.
Ορισμένες χώρες όπως η Ολλανδία και η Γερμανία αποφάσισαν να αφαιρέσουν τους υπολογιστές από μεγάλα τμήματα της εκλογικής τους διαδικασίας. Οι Κάτω Χώρες το έκαναν το 2017, μετά από πολλά χρόνια παλινωδιών μεταξύ των διοργανωτών των εκλογών και των ακτιβιστών, που συνέχισαν να αντιμετωπίζουν νέες ευπάθειες.
Υπάρχει επίγνωση σε πολιτικό επίπεδο, αλλά το πρόβλημα είναι ο κατακερματισμός των εκλογικών συστημάτων «, δήλωσε ο Fabrice Pothier, Aνώτερος Sύμβουλος της Διατλαντικής Επιτροπής για την Ακεραιότητα των Εκλογών. «Ορισμένες χώρες, σίγουρα μικρότερες, δεν έχουν τα μέσα για να εξασφαλίσουν πλήρως το δίκτυό τους … Άλλοι έχουν αδύναμα εκλογικά συμβούλια.»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκέντρωσε τα εθνικά εκλογικά συμβούλια για συνάντηση στις Βρυξέλλες. Είναι η πρώτη συγκέντρωση των συμβουλίων από τότε που η Επιτροπή ανακοίνωσε τα σχέδιά της για να ενισχύσει την εκλογική ασφάλεια το Σεπτέμβριο. Μια δεύτερη συνάντηση έχει προγραμματιστεί για το Φεβρουάριο.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να κάνει πολλά για τις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές, είναι πολύ αργά», δήλωσε ο Pothier. «Έτσι θα ζητήσει βοήθεια από τις πρωτεύουσες και τα εκλογικά τους συμβούλια.»
Επιμέλεια: Εύη Ντούσια